Wprawdzie pisałem już o Pławskich z Glebowców, ale tym razem mam ciekawy materiał dzięki kontaktowi z wnukiem Józefa Pławskiego- Mariuszem Zejdlerem i dlatego też postanowiłem napisać osobny artykuł o wyjątkowej postaci jego dziadka- Józefa Pławskiego.
Oto sylwetka naszego bohatera:
Józef Pławski (ur. 20 lutego 1904 roku w Glebowcach, zm. 31 marca 1945 roku w Castro Caro (Włochy)) – ogniomistrz (staff-sergeant).
Urodził się w dniu 20 lutego 1904 roku w rodzinie
Józefa i Zofii (z d. Leśkiewicz).
Miał dwoje rodzeństwa: siostrę Marię i brata Feliksa. W latach 1920-1927 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnego im. Hetmana Karola Chodkiewicza w Lidzie.
Józef Pławski był komendantem Związku Rezerwistów. Został za to skazany przez sowietów na 8 lat obozu pracy w ITŁ w Iwdielu w swierdłowskiej obłasti.
Oto dwa grypsy więzienne przesłane przez Józefa:
Kilka fotografii z okresu, gdy Józef Pławski walczył w Armii Andersa:
W ramach nauki w Gimnazjum, w latach 1925-1927 uczęszczał do Hufca Szkolnego prowadzonego przez Dowództwo Rejonu Przysposobienia Wojskowego 77 Pułku Piechoty. W okresie 1 grudnia 1927 - 9 marca 1928 uczęszczał do Szkoły Podoficerskiej Samodzielnego Dyonu Artylerii Przeciwlotniczej Nr 3, którą ukończył z wynikiem celującym (lok. 1/22) i otrzymał nominację na stopień kaprala. Począwszy od 1 listopada 1929 pracował w Zarządzie Gminnym w Wasiliszkach (pow. Szczuczyn), a następnie w Zarządzie Gminnym w Szczuczynie na stanowisku drogomistrza.
Rozkazem nr 242 z dnia 25.10.1932 Józef Pławski otrzymał prawo do noszenia odznaki pamiątkowej 3 Pułku Artylerii Ciężkiej im. Króla Stefana Batorego i był 432 osobą, która takie prawo otrzymała:
Decyzją Prezesa Rady Ministrów Sławoja Składkowskiego, z dnia 30 sierpnia 1938 roku, został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
W dniu 5 stycznia 1939 roku został powołany na stanowisko Komendanta Koła Związku Rezerwistów w Szczuczynie.
W dniu 15.08.1938 od Komendanta Białostockiego Okręgu Związku Rezerwistów otrzymał prawo noszenia odznaki Związku Rezerwistów.
W dniu 18 listopada 1939 roku Józef Pławski poślubił Leonardę Jagielnicką (córkę Józefa i Heleny z d. Skobejko). Ze związku tego narodziła się córka Zofia (ur. 11 października 1940 roku).
Po wkroczeniu armii sowieckiej na terytorium Polski, został aresztowany w dniu 23 marca 1940 za działalność w polskim Związku Rezerwistów i wyrokiem z dnia 25 listopada 1940 roku (Приговорен: ОСО 25 ноября 1940 г., обв.: 74 УК БССР) skazany na 8 lat poprawczego obozu pracy (obozu pracy przymusowej). Zesłany na Syberię do miasta Iwdiel (obwód świerdłowski) - ponad 3 000 km od domu rodzinnego. Do obozu przybył w dniu 24 kwietnia 1941 roku.
Плавский Иосиф Исифович
Родился в 1904 г., д. Глебовцы, Василишский район; поляк; образование н/среднее; б/п; и.о.начальника отдела, дорожный отдел. Проживал: г. Щучин.
Арестован 23 марта 1940 г.
Приговорен: ОСО 25 ноября 1940 г., обв.: 74 УК БССР - участвовал в польской организации "Союз резервистов", явл.плетуновым польс.армии.
Приговор: 8лет ИТЛ, отбыв.: г.Ивдель, Свердл.обл., освоб. 29.08.41 Реабилитирован 26 апреля 1989 г. Прокурор Гродненской обл.
Источник: Белорусский "Мемориал"
Na mocy zawartego w dniu 30 lipca 1941 roku układu Sikorski-Majski i tzw. amnestii dla obywateli polskich z Rzeczypospolitej: zesłanych, uwięzionych w więzieniach śledczych NKWD i deportowanych do obozów koncentracyjnych, w dniu 29 sierpnia 1941 roku został zwolniony z obozu pracy przymusowej. Rehabilitowany 26 kwietnia 1989 roku przez Prokuratora Obwodu grodzieńskiego.
Po kolejnej bardzo długiej wędrówce (ponad 3.500km), dotarł do Dżalalabadu (Kirgistan), gdzie w dniu 24 lipca 1942 roku został przyjęty w szeregi Armii Andersa formowanej w Kirgistanie, z przydziałem do 5 Dyonu Artylerii Przeciwlotniczej, wchodzącego w skład 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Razem z Armią Andersa przeszedł cały szlak bojowy, począwszy od ewakuacji z terenów ZSRR, przegrupowanie przez Iran do Iraku. Brał udział w formowaniu 5 Kresowej Dywizji Piechoty, w przegrupowaniu oddziałów do Palestyny, do Egiptu oraz na półwysep Apeniński.
Odznaka Pamiątkowa 5 Kresowej Dywizji Piechoty:
Krzyż Honorowy Leona XIII:
(tłumaczenie tekstu)
„Ojciec N.N. Zakonu Braci Mniejszych
Gwardian Góry Syjon I Grobu Pańskiego, Kustosz całej Ziemi Świętej
i pokorny sługa w Chrystusie Panu.
Ukochanemu nam w Chrystusie N.N. plut. Pławski Józef
Na mocy udzielonej nam przez Stolicę Apostolską władzy nadawania wiernym krzyża honorowego na pamiątkę odbytej pobożnie do Miejsc Świętych pielgrzymki, postanowiliśmy odznaczyć tym zaszczytnym krzyżem (brązowym, srebrnym lub złotym). Twą gorliwość, która Cię skłoniła do nawiedzenia świętych pamiątek naszego Odkupienia, aby tak w duszy Twej utrwaliła się na zawsze żywa pamięć i pozostały duchowe owoce tej zbożnej pielgrzymki.
Dan w Jerozolimie, dn. 15 października 1943 roku
Ojciec N.N. Kustosz Ziemi Świętej
O.N.N. Sekretarz Ziemi Świętej"
Fr. Aureliusz Borkowski
Brał udział we wszystkich działaniach 5KDP na terenie Włoch, w tym w walkach pod Monte Cassino.
W trakcie wojny otrzymał m.in. medal pamiątkowy po bitwie o Monte Cassino:
Józef Pławski zginął w wypadku motocyklowo-samochodowym w dniu 31 marca 1945 roku w okolicach Castro Caro (prowincja Forli) i został pochowany na kwaterze polskiej cmentarza w Castro Caro.
Po wojnie szczątki Józefa Pławskiego zostały przeniesione na Polski Cmentarz Wojenny w Bolonii-San Lazzaro di Savena (Włochy).
Żoną Józefa Pławskiego była Leonarda Jagilnicka, oto jej dowód osobisty z 1934 roku:
Tablica przodków Zofii Pławskiej:
Józef Pławski miał brata
Antoniego (mieszkali w Glebowcach). Miał za żonę
Zofię Leśkiewicz. Z tego związku urodziła się trójka dzieci, dwóch synów
Józef, Feliks oraz córka
Maria. Józef Pławski w 1939 roku ożenił się roku z
Leonardą Jagilnicką, a Maria Pławska wyszła za mąż za Czesława Gulmontowicza. Niestety, brak jest informacji o rodzinie Feliksa Pławskiego.
Józef Pławski wraz z Feliksem przed wojną mieszkali w Szczuczynie. Józef zginął 31.03.1945 roku we Włoszech.
W wyniku akcji repatriacyjnej w 1946 roku Leonarda Pławska (wraz ze swoją córką Zofią, oraz swoimi rodzicami Józefem Jagielnickim (Jagilnickim) i Heleną Jagielnicką (Jagilnicką), z domu Skobejko (córką Józefa Skobejko) osiedliła się w miejscowości Wałcz (tam zmarli i są pochowani Józef i Helena Jagielniccy). Leonarda Pławska zmarła w Warszawie, w roku 2010, w wieku 97 lat. Zofia Pławska w 1961 roku wyszła za mąż za Stanisława Zejdlera i mieszka w Warszawie. Mają dwójkę dzieci: Mariusza i Ewę.
W wyniku tej samej akcji repatriacyjnej Maria Gulmontowicz (z domu Pławska) wraz z mężem Czesławem Gulmontowiczem osiedlili się w kolonii Pieczarki na Mazurach. Z tego związku na świat przyszły ich dzieci: Tadeusz, Irena i Zygfryd. Do dzisiaj mieszkają w tej okolicy wraz ze swoim dziećmi i wnukami
